CHUYỂN ĐỔI SỐ VÀ NHỮNG YÊU CẦU ĐẶT RA VỚI NHIỆM VỤ BẢO VỆ NỀN TẢNG TƯ TƯỞNG CỦA ĐẢNG TRÊN KHÔNG GIAN MẠNG

Trong thời đại cách mạng công nghiệp lần thứ tư, không gian mạng đang trở thành một mặt trận mới – nơi diễn ra cuộc đấu tranh tư tưởng hết sức quyết liệt giữa ta và địch, giữa đúng và sai, giữa sự thật và xuyên tạc. Ở Việt Nam, tiến trình chuyển đổi số không chỉ là xu thế tất yếu nhằm hiện đại hóa đất nước mà còn đặt ra những yêu cầu cấp thiết trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, nhất là trong môi trường mạng đang ngày càng trở nên phức tạp và khó kiểm soát. Chuyển đổi số làm thay đổi toàn diện cách con người sống, làm việc, tư duy và tương tác với thế giới. Đối với Việt Nam, chuyển đổi số không chỉ là động lực để phát triển kinh tế – xã hội mà còn là cơ hội để nâng cao năng lực quản trị quốc gia, tăng cường hiệu quả tuyên truyền và củng cố niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng. Tuy nhiên, đi cùng với những cơ hội là những thách thức to lớn, đặc biệt là trên mặt trận tư tưởng – lý luận trong môi trường mạng.

Khi thông tin trở thành một vũ khí chiến lược, khi mạng xã hội có thể tạo nên hoặc phá vỡ các giá trị xã hội chỉ bằng một dòng tin giả, thì việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng – chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh – trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Không gian mạng đã và đang trở thành chiến trường tư tưởng mới, nơi mà những âm mưu chống phá, xuyên tạc, kích động đang diễn ra hàng ngày, hàng giờ với quy mô toàn cầu. Trong bối cảnh đó, yêu cầu đặt ra là phải nhận diện rõ thời cơ và thách thức từ chuyển đổi số để bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng trên mặt trận đặc biệt này.

Chuyển đổi số là quá trình ứng dụng công nghệ số vào mọi mặt của đời sống xã hội nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, điều hành, sản xuất và phục vụ nhân dân. Đảng và Nhà nước ta đã xác định rõ chuyển đổi số là động lực quan trọng để phát triển kinh tế – xã hội, nâng cao năng lực quản trị quốc gia và hội nhập quốc tế. Nghị quyết số 52-NQ/TW, ngày 27 tháng 9 năm 2019 của Bộ Chính trị về việc một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư và Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, đã đặt nền móng cho một quá trình chuyển mình mạnh mẽ từ quản lý truyền thống sang quản trị số.

Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích to lớn mà chuyển đổi số mang lại, môi trường mạng – đặc biệt là các nền tảng mạng xã hội – cũng đang trở thành địa bàn hoạt động của các thế lực thù địch, phản động và các phần tử cơ hội chính trị. Chúng lợi dụng sự lan tỏa nhanh chóng, tính ẩn danh và khả năng thao túng dư luận của mạng xã hội để tung ra các luận điệu xuyên tạc, chống phá nền tảng tư tưởng của Đảng, bôi nhọ lãnh đạo, gây hoang mang trong quần chúng và làm xói mòn niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước.

Từ lâu, Đảng ta đã khẳng định: bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng là nhiệm vụ sống còn, là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị, trước hết là của các tổ chức Đảng, cán bộ, đảng viên và nhân dân. Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XII) nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đấu tranh với các biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Gần đây nhất, Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng tiếp tục khẳng định: “Kiên quyết, kiên trì bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng”.

Tuy nhiên, trong điều kiện chuyển đổi số, cuộc đấu tranh này càng trở nên phức tạp, khốc liệt và khó lường hơn bao giờ hết. Các thế lực thù địch không chỉ lợi dụng các sự kiện chính trị – xã hội để tung tin thất thiệt mà còn sử dụng công nghệ cao, trí tuệ nhân tạo, thuật toán lan truyền để gieo rắc “virus” tư tưởng phản động. Chúng tạo ra các tài khoản giả mạo, sử dụng chatbot, deepfake, thậm chí đầu tư cả đội ngũ chuyên gia truyền thông để “vẽ lại sự thật”, làm nhiễu loạn thông tin, chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc.

Để bảo vệ nền tảng tư tưởng trên môi trường số, chúng ta cần có những yêu cầu đặt ra như:

– Nâng cao năng lực nhận diện và phản bác luận điệu sai trái: Trong kỷ nguyên số, mỗi cán bộ, đảng viên cần trở thành một chiến sĩ tiên phong trên mặt trận tư tưởng, có khả năng nhận diện, phân tích và phản bác kịp thời những quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng. Điều này đòi hỏi phải không ngừng nâng cao trình độ lý luận chính trị, hiểu biết về công nghệ số và đặc biệt là kỹ năng truyền thông số. Không thể đấu tranh hiệu quả trên mạng nếu cán bộ vẫn giữ tư duy làm việc thủ công, thiếu khả năng tương tác, thiếu nhạy bén với các xu hướng truyền thông mới.

– Tăng cường chủ động truyền thông chính thống, xây dựng “sức đề kháng” tư tưởng trong nhân dân: Thực tế cho thấy, nơi nào khoảng trống truyền thông chính thống xuất hiện thì nơi đó tin giả, tin xấu sẽ lấp đầy. Vì vậy, các cơ quan báo chí, truyền thông, hệ thống thông tin cơ sở cần phát huy vai trò chủ lực trong việc lan tỏa những thông tin tích cực, định hướng dư luận đúng đắn. Đồng thời, các tổ chức Đảng cần đẩy mạnh việc “chuyển tải tư tưởng đúng đắn bằng công cụ hiện đại” – thông qua việc sản xuất nội dung tuyên truyền linh hoạt, hấp dẫn, dễ tiếp cận trên các nền tảng số như Facebook, TikTok, YouTube, podcast, v.v.

Phát triển đội ngũ cán bộ làm công tác tư tưởng trong môi trường số: Một trong những yêu cầu quan trọng là phải hình thành đội ngũ cán bộ làm công tác tư tưởng – lý luận có trình độ cao, am hiểu công nghệ, giỏi truyền thông số, có bản lĩnh chính trị vững vàng, tinh thần chiến đấu cao. Đội ngũ này không chỉ làm công việc tuyên truyền một chiều mà cần biết tương tác, dẫn dắt, tranh luận và tạo sức lan tỏa tích cực trên mạng xã hội. Việc đào tạo, bồi dưỡng cán bộ tư tưởng cần gắn với năng lực thực hành trên nền tảng số, chứ không chỉ dừng lại ở lý thuyết suông.

– Xây dựng hệ sinh thái thông tin tích cực và chủ động kiểm soát không gian mạng: Không gian mạng cần được quy hoạch như một “không gian công cộng đặc biệt” – nơi không thể thả nổi hay để mặc cho các thế lực phản động thao túng. Nhà nước cần tăng cường xây dựng cơ chế pháp lý, công cụ giám sát, hệ thống phát hiện sớm – xử lý kịp thời các nguồn thông tin độc hại. Đồng thời, cần xây dựng hệ sinh thái thông tin tích cực, gồm các nền tảng số “Make in Vietnam”, các kênh truyền thông chính thống được đầu tư bài bản, chuyên nghiệp, đủ sức cạnh tranh với thông tin độc hại.

Phối hợp liên ngành, huy động sức mạnh toàn dân trong đấu tranh tư tưởng: Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trên không gian mạng không thể chỉ là việc của riêng ngành tuyên giáo hay cơ quan an ninh. Đây là nhiệm vụ chính trị có tính toàn dân, toàn diện, đòi hỏi sự vào cuộc đồng bộ của các ban ngành, đoàn thể, cơ quan truyền thông, các tổ chức xã hội và từng công dân. Mỗi người dân cần được nâng cao nhận thức, được trang bị kỹ năng “miễn dịch thông tin” để không bị lôi kéo, kích động. Mỗi đảng viên, nhất là cán bộ trẻ, cần tích cực sử dụng mạng xã hội một cách có trách nhiệm, góp phần lan tỏa giá trị tích cực và đấu tranh phản bác hiệu quả.

Chuyển đổi số không chỉ là câu chuyện của công nghệ, mà còn là cuộc cách mạng về tư duy, hành động và trách nhiệm chính trị. Trong bối cảnh mới, nhiệm vụ bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng càng đòi hỏi phải thích ứng nhanh với công nghệ, chủ động trên mặt trận truyền thông, bản lĩnh trong đấu tranh lý luận và kiên định với mục tiêu lý tưởng cách mạng.

Đảng ta đã và đang chứng minh bản lĩnh chính trị vững vàng trong mọi hoàn cảnh. Nhưng muốn giữ vững niềm tin của nhân dân trong thời đại số, chúng ta không thể chậm chân hay bị động. Cuộc đấu tranh tư tưởng trên không gian mạng hôm nay là thước đo sự nhạy bén, trí tuệ và khả năng lãnh đạo của Đảng trong kỷ nguyên mới. Muốn thắng trận này, không ai có thể đứng ngoài cuộc. Mỗi người dân, mỗi cán bộ, đảng viên chính là một chiến sĩ – một “người gác cổng thông tin” trên mặt trận không tiếng súng nhưng đầy cam go này./.

Tác giả: Lê Công Luận                                      Nguồn: Trường Tiểu học Tân Thành B 1